Την 9η Μαρτίου που μας πέρασε, είχαμε την «επέτειο» μιάς από τις δραματικότερες ημερομηνίες που έμελλε να στιγματίσουν την ιστορία του τόπου μας, όχι μόνον οικονομικά αλλά πολυεπίπεδα και πολλαπλώς (πολιτικά, κοινωνικά, ηθικά κλπ). Την ημερομηνία αυτή, η Ελληνική Βουλή υπερψήφισε το Ν.4050/2012, με τον οποίο επικυρώθηκε η συμφωνία του «Ιδιωτικού Τομέα» (Private Sector) με το Ελληνικό Δημόσιο, ώστε να αποδεχτούν οι Εταιρείες του Ιδιωτικού Τομέα (που εξ ορισμού μπορούσαν να είναι ΜΟΝΟΝ Επαγγελματίες Επενδυτές-Institutional Investors που κατείχαν το μεγαλύτερο μέρος του Ελληνικού Δημόσιου Χρέους) αντί να αποπληρωθούν στο ακέραιο (στο 100%) την ονομαστική αξία των Ομολόγων με εκδότη το Ελληνικό Δημόσιο (Ο.Ε.Δ.), να δεχθούν την «ανταλλαγή» των Ομολόγων αυτών –(Ελληνικού Δικαίου», δηλ. σε περίπτωση χρεωκοπίας του Εκδότη, να μπορεί να εναχθεί δικαστικά μόνο στα Ελληνικά Δικαστήρια από τον Επενδυτή) με:
Α. 31,5% Νέα Ομόλογα «Βρετανικού Δικαίου», δηλ. αντιστοίχως ο Επενδυτής να μπορεί να στραφεί στα Βρετανικά Δικαστήρια, αν ο Εκδότης χρεωκοπήσει) , των οποίων όμως η τρέχουσα αξία θα διαπραγματευόταν και συνεχίζει να διαπραγματεύεται σε «έκπτωση» επί της αρχικής ονομαστικής. Β. 15% Ομόλογα EFSF ( με Εκδότη τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης), τα οποία έληξαν το 2013 και 2014 και πρακτικά ισοδυναμούσαν με μετρητά και Γ. Ένα Δικαίωμα (Warrant) με θεωρητική αξία άσκησής του το 100% και ευτελούς παρούσας αξίας.
Αρα, η «οικειοθελής» ανταλλαγή έγινε με «αποδοχή» ονομαστικής ζημίας 53,5% και πραγματικής που έφτασε και μέχρι το 75%.
Πόσο οικειοθελής ήταν όμως και πόσο «επωφελής» ήταν τελικά;
1.Η λέξη «οικειοθελής» (voluntary”) αποτελεί έναν νομικό όρο που οδηγεί σε μη επέλευση «πιστωτικού γεγονότος» (“credit event”) , δηλαδή το να μην κηρυχθεί «επίσημα» σε χρεωκοπία ο Εκδότης. Και για να επιτευχθεί αυτό, θα έπρεπε να συμφωνήσει το μεγαλύτερο μέρος των ιδιωτών (επαγγελματιών επενδυτών) ομολογιούχων και εφ’όσον βέβαια προϋπήρχε ρήτρα στο ενημερωτικό δελτίο των ομολόγων ότι δυνητικά, εάν στο μέλλον μια ισχυρή πλειοψηφία αποφασίσει κάτι παρόμοιο, τότε η μειοψηφία θα το αποδεχτεί αναγκαστικά (Ρήτρες Συλλογικής Δράσης – Collective Action Clauses)
2.Η έννοια του «επωφελούς» θα αποδιδόταν εάν είχε εξυπηρετηθεί το «Δημόσιο Συμφέρον» της αναδιάρθρωσης του Χρέους υπέρ της Χώρας-Εκδότη και εάν είχε συντελέσει τελικά στην απομείωσή του, ώστε αυτό να γίνει ευκολώτερα εξυπηρετήσιμο από τον Ελληνικό Λαό.
Τίποτα από τα παραπάνω δεν συνέβη:
Α. Τα Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου, συμπεριέλαβαν τις Ρήτρες Συλλογικής Δράσης στις 24/02/2012, 15 μέρες πρίν το «κούρεμα», κάτι που αν το ήξεραν οι επενδυτές την ημερομηνία που τα αγόραζαν, δηλαδή πολύ πρίν, ενδεχομένως δεν θα το έκαναν γιατί πιά δεν θα υπήρχε η διασφάλιση του κεφαλαίου, όπως προσχηματικά και υποκριτικά τα διαφήμιζαν οι Τράπεζες.
Β. Στους «επαγγελματίες» επενδυτές, οι οποίοι κατά την σχετική επιστημονική ορολογία εννοούνται μόνον οι Τράπεζες, τα Ασφαλιστικά Ταμεία, τα Hedge Funds, τα Private Equity Funds κλπ συμπεριλήφθηκαν και οι ιδιώτες (Φυσικά Πρόσωπα, Απολυμένοι της Ολυμπιακής Αεροπορίας, Εταιρείες Υγείας) χωρίς αυτοί να έχουν καμία δυνατότητα αντίδρασης, καθώς σύμφωνα με το Νόμο 2198/1994, ομολογιούχοι θεωρούνται τυπικά (και αυτό επανέλαβε και ο Ν.4050/2012) οι «Φορείς του Συστήματος Άυλων Τίτλων» δηλαδή οι Τράπεζες, στις οποίες τηρούνται σε θεματοφυλακή οι μερίδες των τελικών δικαιούχων-ομολογιούχων.
Ετσι, οι Τράπεζες, αν και προσχηματικά έστειλαν μεμονωμένα επιστολές προς τους Ιδιώτες Μικρο-Ομολογιούχους για την αποδοχή ή μη της «προσφοράς ανταλλαγής», στην πραγματικότητα «έβαλαν» στον κουβά της ανταλλαγής όλα τα ΟΕΔ και τα δικά τους και των πελατών τους! (Οι Ισολογισμοί των Τραπεζών, με βάση τις οικονομικές καταστάσεις 3ου Τριμήνου 2011 είναι, είναι εξαιρετικά αποκαλυπτικοί), προβλέποντας ζημίες που θα ξεπερνούσαν το 65%!)
Γ. Για το μεγαλύτερο μέρος των ΟΕΔ που διακατείχαν τα Ασφαλιστικά Ταμεία και λοιπά Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ. τα οποία φυλάσσονταν υπό την «προστασία» της «συντηρητικής» διαχειρίσεως του Κοινού Κεφαλαίου από την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), έγινε κυριολεκτικά σφαγή: Όπως πρόσφατα αποκαλύφθηκε από τα πλέον επίσημα χείλη του νύν Γεν. Γραμματέα Κοιν. Ασφαλίσεων και έμπειρου τεχνοκράτη σε θέματα Ασφαλιστικών Ταμείων κ. Ρωμανιά, όχι μόνον έβαλε η ΤτΕ τα ΟΕΔ που υπήρχαν προηγουμένως στην διαχείρισή της στο κούρεμα, παρά τις έντονες αντιρρήσεις αρκετών Ταμείων, αλλά και τα ταμειακά τους διαθέσιμα σε μετρητά και ρέπος –που είναι πάντα ασφαλή- τα μετέτρεψε σε ΟΕΔ, «δύο μέρες πρίν το PSI” για να κουρευτούν κι αυτά!»
Δ. Τελικά, το Χρέος παρέμεινε σχεδόν στα ίδια επίπεδα ως συνολικό ποσόν, από το 2009 έως σήμερα, ενώ ως ποσοστό επί του ετήσιου Α.Ε.Π. εκτοξεύθηκε από το 110 στο 180%, άρα στην πράξη, μόνον επωφελές δεν ήταν αναφορικά με τον σκοπό της απομείωσής του.
Ποιο είναι το τελικό συμπέρασμα στο οποίο έχουμε καταλήξει;
Το PSI διέσωσε τις Γερμανικές και τις Γαλλικές Τράπεζες,
-όπως ομολόγησε πρόσφατα και ανώτατο εκτελεστικό στέλεχος του Δ.Ν.Τ.- οι οποίες ήταν και οι μεγαλύτεροι κάτοχοι Χρέους (καθώς αυτές χρηματοδοτούσαν το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών των χωρών τους στην Ελλάδα…), με ποσά άνω των 164 δισεκατ. Ευρώ και κατάφεραν να «ξεφορτώσουν» τα ΟΕΔ ύψους τουλάχιστον 120 δισεκατ ευρώ που διακατείχαν με ελάχιστη ζημία (αφού από το Μάιο του 2010 η Ελλάδα συνήψε ένα τεράστιο δάνειο με την Τριμερή ΔΝΤ-ΕΚΤ-ΕΕ για να αποπληρώσει αυτά ακριβώς τα Ομόλογα!), ενώ
κατέστρεψε κυριολεκτικά την Ελληνική Οικονομία εν συνόλω,
οδηγώντας τη Χώρα στην βαθύτερη ύφεση που γνώρισε ποτέ μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την βαθύτερη στα παγκόσμια χρονικά μετά την «Μεγάλη Υφεση» του 1929 στις ΗΠΑ.
Κατέστρεψε τις Ελληνικές Τράπεζες (οι οποίες όμως είχαν φροντίσει ήδη από το πρώτο –και ανυπόγραφο- μνημόνιο του 2010 να προβλεφθεί η ανακεφαλαιοποίησή τους με 50 δισεκατ. Ευρώ μέσω του Δανεισμού της Χώρας, δηλαδή των Ελλήνων Πολιτών για τον λόγο αυτό), με αποτέλεσμα ακόμη και σήμερα να μην μπορούν να βοηθήσουν την Οικονομία με ρευστότητα,
Κατέστρεψε τα Ασφαλιστικά Ταμεία (τα οποία δεν τολμούν πλέον ούτε στα… ασφαλή έντοκα και ρέπος να μπούν, έτσι που κάηκαν με τα ΟΕΔ), μάλιστα, όπως κυνικότατα δηλώνει ο τ. Διοικητής της ΤτΕ στο «Χρονικό της Κρίσεως» σελ. 107, η θυσία τους ήταν μάταιη αφού τα ΟΕΔ αποτελούσαν ενδοκυβερνητικό χρέος μεταξύ Κράτους και Ταμείων και άρα δεν επιμετρήθηκε το κούρεμα των 16,2 δισεκατ ευρώ της περιουσίας τους στην απομείωση του Χρέους (!!!), οδηγώντας σε φτώχεια και στερήσεις εκατοντάδες χιλιάδων συνταξιούχων
Κατέστρεψε τους Μικρο-ομολογιούχους, 15000 οικογένειες εξ αυτών βίωσαν όχι μόνον την στέρηση των αποταμιεύσεών τους αλλά και την μέγιστη ντροπή και ψυχική οδύνη, καθώς το μέγιστο μέρος εξ αυτών είχε τοποθετήσει το «κομπόδεμά» τους αυτό σε ΟΕΔ σαν ασφαλές καταφύγιο.
Κατέστρεψε εκατοντάδες εταιρείες υγείας, που έναντι των οφειλών του Δημοσίου σε αυτές δεν εισέπραξαν ΠΟΤΕ τα συγκεκριμένα ΟΕΔ που κουρεύτηκαν (όπως εσφαλμένα διέδωσαν κάποιοι στον Τύπο) με αποτέλεσμα όλες σχεδόν να είναι στο όριο της πτώχευσης –ή να έχουν ήδη πτωχεύσει -, προκαλώντας μεγαλύτερες ακόμη απώλειες στα φορολογικά έξοδα, τις ασφαλιστικές εισφορές στα ταμεία τους και οξύνοντας ακόμη περισσότερο το πρόβλημα της ανεργίας
Κατέστρεψε τους δύο περίπου χιλιάδες απολυμένους της Ολυμπιακής Αεροπορίας που αντί να πάρουν αποζημίωση απόλυσης σε μετρητά την πήραν σε ΟΕΔ που κουρεύτηκαν .
Τελικώς
αναδιάρθρωσε το Χρέος από Ιδιωτικό σε Διακρατικό, σώζωντας τις Γερμανικές και Γαλλικές Τράπεζες ενώ υποθήκευσε γιά αόριστο χρονικό διάστημα τη Χώρα με -κατά το μεγαλύτερο ποσοστό- διακρατικό πλέον χρέος, για το οποίο οι «Δανείστριες» Εταίροι μας θα αποφασίζουν εφ’εξής μαζί με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ αν «πληρούμε» ή όχι τις υποχρεώσεις μας κατά την δική τους εκδοχή.
Ανεξαρτήτως εάν,
6000 τουλάχιστον έως τώρα συμπολίτες μας αυτοκτόνησαν (όπως στατιστική έρευνα απέδειξε, η συντριπτική πλειονότης αυτών οφείλεται στην οικονομική δυστυχία μετά το PSI), σχεδόν 2.000.000 Ελληνες είναι άνεργοι και υπο-απασχολούμενοι και 200.000 Ελληνόπουλα υψηλής μορφωτικής κατηγορίας με πτυχία και μεταπτυχιακά έφυγαν στο εξωτερικό, την ώρα που τους χρειάζεται περισσότερο η Πατρίδα
Το χειρότερο απ’όλα όμως που «κατάφερε» το PSI είναι:
Να καταστρέψει σχεδόν για πάντα την Εσωτερική Αγορά Ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, με αποτέλεσμα την ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο που περνάμε σήμερα, ενώ το Δημόσιο για να σταθεί στα πόδια του αναγκάζεται να στραφεί στα Ασφαλιστικά Ταμεία και άλλα Νομικά Πρόσωπα για την βραχυπρόθεσμη κάλυψη των αναγκών του, οι Ελληνες Αποταμιευτές σπρώχνουν με τρόμο –και παροτρύνσεις- στο εξωτερικό ή στα «μαξιλάρια» τους τα χρήματά τους και ΦΥΣΙΚΑ δεν τα εμπιστεύονται ξανά σε Τίτλους Ελληνικού Δημοσίου…
Γιάννης Κυριακόπουλος – Δικηγόρος Οικονομολόγος KYROS LAW
