Τι σημαίνει για τις επιχειρήσεις με διεθνή παρουσία
Τι έκρινε το Δικαστήριο
Με πρόσφατη απόφαση (1.8.2025, συνεκδ. υποθέσεις C-92/24, C-93/24, C-94/24 – Banca Mediolanum), το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) έβαλε φρένο σε πρακτική της Ιταλίας που προέβλεπε πρόσθετη φορολόγηση στα μερίσματα που λαμβάνουν μητρικές εταιρείες από θυγατρικές τους σε άλλα κράτη μέλη.
Συγκεκριμένα, ενώ η οδηγία 2011/96/ΕΕ («οδηγία μητρικών-θυγατρικών») επιτρέπει φορολόγηση έως 5% αυτών των μερισμάτων, η Ιταλία συνυπολόγιζε το 50% των μερισμάτων στη βάση του περιφερειακού φόρου IRAP, πέραν του εταιρικού φόρου. Το ΔΕΕ έκρινε ότι αυτό συνιστά απαγορευμένη διπλή φορολόγηση – ακόμη κι αν ο φόρος δεν είναι τυπικά «φόρος εισοδήματος» . Επίσης ξεκαθάρισε ότι η οδηγία 2011/96 καλύπτει κάθε μορφή φορολογικής επιβάρυνσης που επιβάλλεται στη μητρική εταιρία επί μερισμάτων από αλλοδαπές θυγατρικές – ανεξαρτήτως της φύσεως του φόρου. Έτσι, τα κράτη μέλη δεν μπορούν να παρακάμπτουν την οδηγία μέσω «έμμεσων» μηχανισμών φορολόγησης.
Γιατί είναι σημαντική η απόφαση
Η απόφαση ενισχύει τη φορολογική ουδετερότητα εντός της ΕΕ: τα μερίσματα που καταβάλλονται από θυγατρικές προς μητρικές εταιρείες άλλου κράτους μέλους δεν μπορούν να βαρύνονται με πρόσθετους ή έμμεσους φόρους. Με τον τρόπο αυτό:
- Οι επιχειρήσεις αποκτούν ασφάλεια δικαίου, γνωρίζοντας ότι δεν θα επιβαρυνθούν πέραν του ανώτατου 5%.
- Τα κράτη μέλη δεν μπορούν να παρακάμπτουν την οδηγία, θεσπίζοντας «έξυπνους» φόρους που ουσιαστικά φορολογούν ξανά τα μερίσματα.
Τι σημαίνει για την επιχείρησή σας
Η απόφαση αφορά όχι μόνο χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς αλλά και κάθε όμιλο εταιρειών με θυγατρικές σε διαφορετικά κράτη μέλη της ΕΕ.
- Ενδέχεται να ενισχύσει το δικαίωμα επιστροφής φόρων σε περιπτώσεις όπου επιβλήθηκαν αντίστοιχες επιβαρύνσεις.
- Δίνει μεγαλύτερη ευελιξία στον φορολογικό σχεδιασμό ομίλου και μειώνει τον κίνδυνο διπλής φορολόγησης, ενισχύοντας την προβλεψιμότητα στη φορολογική μεταχείριση των μερισμάτων.
- Λειτουργεί ως προστατευτικό πλαίσιο για μελλοντικές επενδύσεις σε χώρες της ΕΕ.
Κυριακοπούλου Έλενα
Δικηγόρος
Το παρόν δεν αποτελεί νομική συμβουλή.
Για περαιτέρω πληροφορίες αναφορικά με τα νομικά ζητήματα που αναφέρονται ανωτέρω, μπορείτε να απευθυνθείτε στο δικηγορικό γραφείο KYROS LAW OFFICES (Oμήρου 50, Αθήνα – Τηλ. Επικοινωνίας: 2103633104 – email : [email protected]) και να συμβουλευτείτε τους εξειδικευμένους δικηγόρους.
