Στις 25 Αυγούστου 2025 τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το νέο εργασιακό νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας – Στήριξη στον Εργαζόμενο – Προστασία στην Πράξη». Η διαδικασία της διαβούλευσης θα ολοκληρωθεί στις 19 Σεπτεμβρίου, δίνοντας την ευκαιρία σε κοινωνικούς φορείς, επαγγελματικές ενώσεις αλλά και μεμονωμένους πολίτες να καταθέσουν σχόλια και παρατηρήσεις.
Το σχέδιο νόμου φιλοδοξεί να αποτελέσει μια συνολική αναμόρφωση του υφιστάμενου πλαισίου, το οποίο χαρακτηρίζεται σήμερα από υπέρμετρη γραφειοκρατία. Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις κινούνται σε οκτώ άξονες, οι οποίοι καλύπτουν ποικίλες εκφάνσεις του εργασιακού βίου, από την πρόσληψη και την καθημερινή απασχόληση μέχρι την κοινωνική ασφάλιση και την ενίσχυση της Επιθεώρησης Εργασίας.
Μία από τις πιο καινοτόμες αλλαγές αφορά την απλοποίηση των διαδικασιών πρόσληψης. Στο εξής, η αναγγελία πρόσληψης θα περιορίζεται σε ένα μόνο έντυπο αντί για τέσσερα, ενώ παράλληλα εισάγεται η δυνατότητα «fast track» προσλήψεων μέσω κινητού τηλεφώνου για εργασία μικρής διάρκειας έως δύο ημερών. Η ρύθμιση αυτή αποσκοπεί στην καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας, καθώς επιτρέπει στον εργοδότη να δηλώνει άμεσα τον εργαζόμενο χωρίς πολύπλοκες και χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στη μείωση της γραφειοκρατίας με κατάργηση πολλών έντυπων βιβλίων, όπως πχ το βιβλίο αδειών, τα οποία θα αντικατασταθούν από ψηφιακή τήρηση στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη». Παράλληλα, η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας ενισχύεται με περισσότερες δυνατότητες, όπως η ευέλικτη προσέλευση και αποχώρηση του εργαζομένου σε εύρος έως δύο ωρών, ώστε να διευκολυνθεί η προσαρμογή της εργασίας στις ανάγκες της καθημερινότητας.
Το πλέον συζητημένο σημείο του νομοσχεδίου είναι η επέκταση της δυνατότητας απασχόλησης έως 13 ώρες ημερησίως στον ίδιο εργοδότη, με την προϋπόθεση πάντοτε της συναίνεσης του εργαζομένου και της τήρησης των χρονικών ορίων ανάπαυσης. Η κυβέρνηση τονίζει ότι δεν πρόκειται για αύξηση του συνολικού εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας, ο οποίος εξακολουθεί να ορίζεται σε 48 ώρες κατά μέσο όρο, αλλά για μεγαλύτερη ευελιξία στον τρόπο κατανομής του. Παρά ταύτα, η ρύθμιση αυτή έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις από συνδικάτα, που εκτιμούν ότι στην πράξη μπορεί να οδηγήσει σε εντατικοποίηση της εργασίας εις βάρος της υγείας των εργαζομένων.
Σε ό,τι αφορά στην προστασία και στήριξη των εργαζομένων, το νομοσχέδιο εισάγει σειρά θετικών μέτρων. Προβλέπεται η επέκταση της τετραήμερης εργασίας για γονείς καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, η ενίσχυση του επιδόματος μητρότητας και λοχείας σε περιπτώσεις πολλαπλής απασχόλησης, καθώς και η καθιέρωση του γονικού επιδόματος ως ακατάσχετου και αφορολόγητου. Επίσης, θεσπίζεται η ρητή πρόβλεψη ότι κάθε μείωση αποδοχών λόγω εφαρμογής της Ψηφιακής Κάρτας συνιστά βλαπτική μεταβολή, με αποτέλεσμα να καθίσταται άκυρη.
Στον τομέα της υγείας και ασφάλειας στην εργασία, εισάγονται νέες υποχρεώσεις για τους εργοδότες, όπως η καταγραφή υποδείξεων από τον ιατρό εργασίας και τον τεχνικό ασφαλείας αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο, η υποχρεωτική παρουσία συντονιστών ασφάλειας σε μεγάλα τεχνικά έργα και η καθιέρωση εκπαιδευτικών σεμιναρίων πρώτων βοηθειών. Δημιουργείται δε ένα ολοκληρωμένο ψηφιακό σύστημα παρακολούθησης επαγγελματικών ασθενειών με την ονομασία «Ηρίδανος».
Εξίσου σημαντική είναι η ενίσχυση της Επιθεώρησης Εργασίας, η οποία αποκτά αυξημένες αρμοδιότητες και αυστηρότερα εργαλεία κυρώσεων, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις παρεμπόδισης ελέγχων ή παραβίασης της νομοθεσίας για τη βία και την παρενόχληση στο χώρο εργασίας. Η πρόβλεψη για κάλυψη των εξόδων διανυκτέρευσης των επιθεωρητών στοχεύει στην αποτελεσματικότερη διεξαγωγή ελέγχων σε όλη την επικράτεια.
Τέλος, το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει και σημαντικές κοινωνικοασφαλιστικές ρυθμίσεις, όπως η απαλλαγή από ασφαλιστικές εισφορές για υπερωριακή και νυχτερινή εργασία, καθώς και για εργασία κατά τις αργίες. Καταργείται επίσης η ειδική εισφορά αλληλεγγύης για εργαζόμενους-συνταξιούχους, ενώ θεσπίζεται η κάλυψη ασφαλιστικών εισφορών από τη ΔΥΠΑ για μακροχρόνια ανέργους που απέχουν από την αγορά εργασίας επί περισσότερο από δώδεκα χρόνια.
Συνολικά, το νομοσχέδιο επιδιώκει να συνδυάσει την ευελιξία με την προστασία, σε ένα πλαίσιο όπου η ψηφιοποίηση και η απλοποίηση διαδικασιών είναι πλέον βασικοί πυλώνες. Η κοινωνική διαβούλευση που βρίσκεται σε εξέλιξη αναμένεται θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό τον τελικό χαρακτήρα των ρυθμίσεων, καθώς ήδη αναπτύσσεται έντονος δημόσιος διάλογος για τις διατάξεις που αφορούν τα ωράρια εργασίας και τα όρια απασχόλησης.
Μπαμπαρούτση Δήμητρα
Δικηγόρος
Το παρόν δεν αποτελεί νομική συμβουλή.
Για περαιτέρω πληροφορίες αναφορικά με τα νομικά ζητήματα που αναφέρονται ανωτέρω, μπορείτε να απευθυνθείτε στο δικηγορικό γραφείο KYROS LAW OFFICES (Oμήρου 50, Αθήνα – Τηλ. Επικοινωνίας: 2103633104 – email : [email protected]) και να συμβουλευτείτε τους εξειδικευμένους δικηγόρους.
