Μια από τις μελανότερες σελίδες της πρόσφατης τραπεζικής ιστορίας της χώρας είναι αυτή της Συνεταιριστικής Τραπεζας Χανίων, όπου εκατοντάδες ανυποψίαστοι συντηρητικοί καταθέτες-πελάτες της, έπεσαν θύματα μιάς πρακτικής προσέλκυσής τους και εγκλωβισμού των καταθέσεών τους την περίοδο 2014-2015, υπό το ένδυμα της παραπλανητικής ονομασίας του «αποταμιευτικού» προγράμματος «ΑΠΟΔΙΔΩ».
Mέσω του δήθεν αποταμιευτικού προγράμματός της, με το οποίο καθιστούσε τους καταθέτες κατ’ουσίαν μεριδιούχους-συνεταίρους της κατά 90%, την περίοδο όπου η ίδια γνώριζε πέραν πάσης αμφιβολίας ότι από 01/01/2014 δυνάμει του Κανονισμού της ΕΕ 575/2013 θα ίσχυε εκ του νόμου απαγόρευση ρευστοποίησης αυτών (των μεριδίων) λόγω κεφαλαιακής ανεπάρκειας, όπως επεσήμαινε η επιστολή που είχε ήδη από το 2013 λάβει από την Εποπτική Αρχή της ΤτΕ, γεγονός που η Συνεταιριστική Τραπεζα Χανίων ΑΠΕΚΡΥΨΕ.
Σε μία μάλιστα περίοδο όπου ο φόβος του κουρέματος καταθέσεων εν γένει ήταν διάχυτος, ήδη κατέρρεε η εμπιστοσύνη σε όποιας μορφής «εγγυημένα» τραπεζικά ομόλογα, αφού οι εκδότριες Τράπεζες τα ανακαλούσαν ομαδικώς σε τιμές συντριπτικά χαμηλότερες της ονομαστικής, τάχα «εγγυημένης» αξίας, πολλοί συμπολίτες μας προσελκύσθηκαν από την εξόχως παραπλανητική ονομασία του «καταθετικού» αυτού προϊόντος, που τους παρουσίασθηκε τεχνηέντως από τα στελέχη της Τραπεζας, ως «κατάθεση» η οποία παρείχε «αποδόσεις» αρκετά καλύτερες από αυτές που απέδιδαν εκείνη την περίοδο οι τραπεζικές καταθέσεις σε όλες τις άλλες τραπεζες.
Ετσι, η παρουσίαση αυτού του συγκεκριμένου «καταθετικού» προϊόντος, το οποίο αντικαθιστούσε προηγηθέν προϊόν της ιδίας τραπέζης με την εξίσου ελκυστική και …ελπιδοφόρα ονομασία «ΧΡΥΣΗ ΚΑΤΑΘΕΣΗ», (που όμως είχε πραγματικά την δυνατότητα της αζήμιας ρευστοποίησης ανα πάσα στιγμή για τους καταθέτες σε αυτό και δεν τους εγκλώβιζε όπως συνέβη με το «ΑΠΟΔΙΔΩ»), έγινε εύκολα αποδεκτή, θεωρώντας ότι αποτελούσε έναν παρόμοιο προιόν, εύκολα ρευστοποιήσιμο, προκαλώντας τους στην επίδικη υπόθεση ζημία περί το 90% των καταθέσεών τους!
Η απόφαση αυτή αποτελεί σταθμό για την δικαίωση, σε πρώτο βαθμό κατ’αρχήν, ενώ ήδη έχει σχηματισθεί πλούσια θετική νομολογία με σωρεία ad hoc αποφάσεων. Συνοπτικά δε, απεφάνθη τα ακόλουθα, κατά τα παρατιθέμενα επιλεκτικώς εδάφια:
«Το σχετικό συμφέρον όμως της ενάγουσας ως καταθέτη με συντηρητικό προφίλ που ενδιαφερόταν να μην διακινδυνεύσει το κεφάλαιό της ήταν για την εναγόμενη τράπεζα επουσιώδες εν συγκρίσει με το δικό της συμφέρον να αυξήσει όσο το δυνατόν περισσότερο τα κεφάλαιά της ακόμη και με ζημία καταθετών…… Η αμεριμνησία της εναγομένης …………καταδεικνύεται με τον πλέον εμφαντικό τρόπο από το ότι προέτρεψε αντί να αποτρέψει την ενάγουσα να τοποθετήσει την συντριπτική πλειοψηφία (sic) του ποσού που είχε αποταμιεύσει στις συνεταιριστικές μερίδες της, η διακύμανση της πραγματικής αξίας των οποίων τελούσε σε άμεση συνάρτηση με την αστάθμητη και αβέβαιη παράμετρο της επιχειρηματικής πορείας της τελευταίας…… με συνέπειας κατόπιν των προαναφερομένων εξελίξεων στον χρηματοπιστωτικό τομέα και την επίδρασή τους στη ήδη στρεβλή επιχειρηματική πορεία της εναγομένης, τον εγκλωβισμό και την εξανέμιση των αποταμιεύσεων που εμπιστεύθηκε (η ανάγουσα) στην τελευταία (τράπεζα)….. Καταδεικνύεται με σαφήνεια ότι η εναγόμενη ενήργησε αντίθετα με την καλή πίστη και τα χρηστά συναλλακτικά ήθη……… προσβάλλοντας τα οικονομικά συμφέροντα της ενάγουσας και διαψεύδοντας την εμπιστοσύνη που η ενάγουσα επέδειξε σε αυτήν…… Με βάση τα ανωτέρω, οι προεκτεθείσες ενέργειες εκ μέρους της εναγομένης, δια των αρμοδίων υπαλλήλων της με τους οποίους τελεί σε σχέση πρόστησης, στοιχειοθετούν εκ μέρους της ΑΠΑΤΗ σε βάρος της ενάγουσας….. Κατ’ακολουθία πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή η αγωγή ως κατ’ουσίαν βάσιμη και να αναγνωριστεί ότι η εναγόμενη οφείλει (όλο το αιτούμενο ποσον) και να καταβάλλει στην ενάγουσα χρηματική ικανοποίηση λόγω της ηθικής βλάβης που υπέστη, με τον νόμιμο τόκο από την επομένη της επίδοσης της αγωγής».
ΧΑΜΕΝΟΣ ΑΓΩΝΑΣ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΔΟΘΗΚΕ ΠΟΤΕ!
Αθήνα, Δεκέμβριος 2021