Οι ρυθμίσεις του Ν. 5024/2023, όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 5113/2024, επιδιώκουν την επίλυση του χρόνιου προβλήματος που σχετίζεται με τη διαχείριση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των κατεχομένων δημοσίων ακινήτων, τα οποία υπάγονται στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ή του Ταμείου Εθνικής Άμυνας (ΤΕΘΑ). Συγκεκριμένα, δίδεται η δυνατότητα σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα που κατέχουν δημόσια ακίνητα επί σειρά ετών να αποκτήσουν την κυριότητα αυτών των ακινήτων με την υποβολή αίτησης για εξαγορά, εφόσον πληρούν τις προβλεπόμενες νομικές προϋποθέσεις, κατά τα οριζόμενα του άρθρου 4 του ως άνω Νόμου:
- Ο αιτών οφείλει να ασκεί αδιάλειπτη κατοχή επί του δημοσίου ακινήτου για τουλάχιστον τριάντα (30) έτη με τίτλο ιδιοκτησίας ή σαράντα (40) έτη χωρίς τίτλο, χρησιμοποιώντας το ακίνητο είτε ως κύρια κατοικία ή ως βοηθητικό χώρο αυτής είτε για την άσκηση τουριστικής, εμπορικής, αγροτικής ή βιομηχανικής δραστηριότητας.
- Το ακίνητο πρέπει να έχει δηλωθεί στο έντυπο «Ε9» για τουλάχιστον πέντε (5) έτη πριν από την υποβολή της αίτησης εξαγοράς. Η δήλωση αυτή αφορά τη φορολογική δήλωση του ακινήτου και πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί εντός έγκυρου χρονικού διαστήματος. Ακίνητο που εμφανίζεται στο έντυπο «Ε9» για πρώτη φορά λόγω τροποποιητικής δήλωσης μετά την 1η Μαΐου 2024 δεν πληροί τις προϋποθέσεις.
- Επιτρεπτή η αίτηση εξαγοράς για ακίνητο που έχει μισθωθεί ή παραχωρηθεί από το Δημόσιο ή την ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε. κατά τα τελευταία τρία (3) έτη, εφόσον πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις δήλωσης στο έντυπο «Ε9».
- Σημειωτέων ότι υφίστανται συγκεκριμένα όρια ως προς την έκταση των ακινήτων που δύνανται να εξαγοραστούν, καθώς και περιορισμοί για τις περιπτώσεις ακινήτων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού, οι οποίοι επισημαίνονται αναλυτικότερα στο εδάφιο 3 του ως άνω άρθρου.
Η πρόσβαση στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Αιτήσεων Εξαγοράς Δημοσίων Ακινήτων, καθώς και η διαδικασία αποστολής του ψηφιακού φακέλου από τον φορέα υποδοχής, ο οποίος είναι η Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας και Κοινωφελών Περιουσιών του Υπουργείου Οικονομικών, στην αρμόδια κτηματική υπηρεσία γίνεται μέσω του gov.gr στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://aeda.apps.gov.gr, με τη διαδικασία και τα δικαιολογητικά τα οποία ορίζονται σύμφωνα με την ΚΥΑ 125935/ΕΞ 2024 (ΦΕΚ Β΄5131/11.9.2024). Η εν λόγω διαδικασία εντάσσεται στο πλαίσιο των νομοθετικών διατάξεων που ρυθμίζουν τη διάθεση και τη μεταβίβαση της κυριότητας δημόσιων ακινήτων σε ιδιώτες, με σκοπό την πλήρη νομική τους διασφάλιση και την ενίσχυση της τυπικότητας και της διαφάνειας στη διαχείριση της δημόσιας περιουσίας.
Σύμφωνα με το άρθρο 2 της ΚΥΑ 125935/ΕΞ 2024, η αίτηση εξαγοράς πρέπει να περιλαμβάνει τα προσωπικά στοιχεία του αιτούντος (ή του νομικού εκπροσώπου, εφόσον πρόκειται για νομικό πρόσωπο), καθώς και τα στοιχεία του προς εξαγορά δημοσίου ακινήτου και οιοδήποτε άλλο έγγραφο απαιτείται σύμφωνα με τη κείμενη νομοθεσία. Η αίτηση εξαγοράς υπέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης, όπως επισημαίνει το άρθρο 8 του ν. 1599/1986 (Α’ 75). Επιπλέον, η αίτηση θα περιλαμβάνει ψηφιακό φάκελο με όλα τα σχετικά αρχεία που υποβάλλονται από τους αιτούντες, τα οποία ευρίσκονται σε στάδιο επεξεργασίας ή οριστικής υποβολής, ομαδοποιημένα και καταχωρημένα στο Ο.Π.Σ., για την εύρυθμη και διαφανή εξέταση του αιτήματος.
Η διαδικασία αυτή αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την ενίσχυση της διαφάνειας και της αποδοτικότητας στη διαχείριση των δημόσιων ακινήτων, επιτρέποντας την απλοποίηση των διαδικασιών και την ηλεκτρονική παρακολούθηση κάθε βήματος της διαδικασίας εξαγοράς.
Σύμφωνα με το άρθρο 9 της ΚΥΑ 125935/ΕΞ 2024, οι περιφερειακές ενότητες εντάσσονται στο Ο.Π.Σ. με το εξής χρονοδιάγραμμα:
- Στις 30 Σεπτεμβρίου 2024, εντάσσονται οι περιφερειακές ενότητες Αιτωλοακαρνανίας, Αρκαδίας, Έβρου, Εύβοιας, Ηρακλείου, Ιωαννίνων, Καρδίτσας, Κέρκυρας, Λάρισας, Λασιθίου, Λέσβου, Μαγνησίας, Ξάνθης, Πιερίας, Ρεθύμνου, Σάμου, Τρικάλων, Φθιώτιδας, Χανίων, Χίου, με προθεσμία υποβολής αιτήσεων μέχρι 30 Σεπτεμβρίου 2025.
- Στις 31 Οκτωβρίου 2024, εντάσσονται οι υπόλοιπες περιφερειακές ενότητες, με προθεσμία υποβολής αιτήσεων μέχρι 31 Οκτωβρίου 2025.
Φιλιππάτου Ευαγγελία
Ασκ. Δικηγόρος
Το παρόν δεν αποτελεί νομική συμβουλή. Για πληροφορίες σχετικά με την υπόθεσή σας μπορείτε να απευθυνθείτε στο info@kyroslawoffices.gr ή στο 2103633104 για να επικοινωνήσετε με τους εξειδικευμένους δικηγόρους μας.
